Het vertrouwde geluid van het luchtalarm, dat elke eerste maandag van de maand om 12.00 uur door het land schalt, zal vanaf 2025 niet meer te horen zijn. Demissionair justitieminister Dilan Yesilgöz heeft aangekondigd dat het oude luchtalarm uit de jaren vijftig wordt afgeschaft en plaatsmaakt voor de modernere NL-Alert-waarschuwing via mobiele telefoons.
Minister Yesilgöz
In een recente Kamerbrief heeft minister Yesilgöz haar besluit toegelicht. Het landelijke systeem met de bekende sirenes heeft volgens haar weinig voordelen behaald en heeft slechts beperkte successen geboekt. Daarnaast blijkt de dekking van het luchtalarm aanzienlijk lager te zijn dan die van het NL-Alert.
Het oude luchtalarm
Het landelijke luchtalarm is een waarschuwingssysteem dat dateert uit de jaren vijftig en tot 1986 viel onder de Bescherming Bevolking (BB). De oude sirene, vaak het BB-alarm genoemd, herinnert velen aan oorlogsfilms uit die tijd. In 1998 werd het huidige Waarschuwings- en Alarmeringssysteem (WAS) geïntroduceerd, dat het bekende geluid produceert dat we elke eerste maandag van de maand horen.
Noodzaak van vernieuwing
Het WAS-systeem is al geruime tijd aan vernieuwing toe. Naast een lagere dekking dan het NL-Alert, kan het luchtalarm geen instructies geven zoals het moderne systeem dat wel kan. NL-Alert zendt via zendmasten waarschuwingsberichten naar mobiele telefoons met duidelijke informatie over het type calamiteit en instructies voor de ontvanger.
NL-Alert
Met een bereik van 92 procent, zoals gemeten in december 2023, overtreft NL-Alert ruimschoots de dekking van het verouderde luchtalarm. Minister Yesilgöz benadrukt dat de meldingen op de telefoon niet alleen duidelijker zijn, maar ook specifieke informatie bevatten over hoe te handelen in noodsituaties.
Kosten en onderhoud
Het in stand houden van het luchtalarmsysteem brengt ook aanzienlijke kosten met zich mee. Minister Yesilgöz concludeert dat het, gezien de kosten en de beperkte effectiviteit, verstandiger is om het systeem te ontmantelen wanneer de onderhoudscontracten eind 2025 aflopen.
Toekomst van luchtalarmpalen
Hoewel het landelijke luchtalarm verdwijnt, zullen niet alle luchtalarmpalen worden verwijderd. Na 2025 blijven enkele palen nodig in veiligheidsregio’s op hoogrisicolocaties. Deze palen zullen echter worden aangesloten op een regionaal systeem en niet langer deel uitmaken van het landelijke systeem.
NL-Alert vervangt luchtalarm
Met de afschaffing van het luchtalarm zet Nederland een stap naar een moderner en effectiever waarschuwingssysteem in geval van calamiteiten.
